Manastirska voda kao lek
Manastir Vavedenja presvete Bogorodice nalazi se u selu Palja, između Vlasinskog jezera i Klisure, na oko 50 kilometara udaljenosti od Surdulice. Pripada Eparhiji vranjskoj.
Manastir se nalazi na 950 metara nadmorske visine, na levoj obali reke Medenice.
Podaci Srpske pravoslavne crkve ukazuju da crkva potiče još iz 9. veka, iz 818. godine, a da je obnovljena u 13. veku. Ipak, na osnovu arheoloških istraživanja koja su obavljena tokom 2006. i 2007. godine, utvrđeno je da manastir potiče iz 13. veka.
Prema predanju, ovaj manastir je bio poslednje mesto u Srbiji gde je pre više vekova Sveti Sava zanoćio, idući za Bugarsku, gde se upokojio.
Crkva je jednobrodna, sa oltarom, dve bočne apside polukružnog oblika i pripratom. Najstariji deo crkve pokriven je kamenim pločama, a priprata i bočne apside ćeramidom.
Što se freskopisa tiče, Bugari su, gradeći pripratu, premalterisali dragocene srednjovekovne vizantijske freske i na novom malteru naslikali nove, lošijeg kvaliteta.
Do manastira se od Surdulice preko Vlasinske visoravni u pravcu severoistoka stiže dobrim asfaltnim putem.
Manastir se nalazi u netaknutoj prirodi u blizini reke Paljevice, nedaleko od granice Srbije i Bugarske.
Manastir je tokom istorije bio i muški i ženski, a monaha je u njemu bilo sve do Balkanskih ratova. Danas je u njemu samo jedan monah, monah Prohor koji nije želeo da se slika za naš portal, ali nam je ispričao istorijat manastira.
Srdačan, rado dočekuje goste, poziva ih na posluženje i razgovor. Iz priče saznajemo da, iako je manastir skoro nadomak bugarske granice, ljudi stalno dolaze da obiđu manastir, i leti i zimi.
Pored manastira ima dva izvora, veruje se da su oba lekovita. Prvi izvor sa vodom koja je dobra za oči, a druga za žene koje ne mogu imati poroda. U ovom kraju ljudi svedoče da je veliki broj žena koje su posle sa decom dolazile da zahvale Bogu, jer im je voda sa izvora u manastiru Vavedenja presvete Bogorodice pomogla.
Manastir je tokom istorije bio i muški i ženski, a prema svedočenju meštana, muškarci iz sela sahranjivani su iza crkve zajedno sa monasima, a žene ispod puta, preko reke na brdu.
Narod se kod ove svetinje okuplja nekoliko puta godišnje, na Svetog proroka Jeremiju (14. maja), na Svetog proroka Iliju (2. avgusta) i na Uspenije Presvete Bogorodice (28. avgusta).
